Aile Yanına Yerleştirme ve Oturma İzni: Bolzano İdare Mahkemesi, Polis Müdürlüğü’nün reddini iptal etti – Gerekçe: 241/1990 sayılı Kanun’un 10-bis maddesinin ihlali Bolzano Bölgesel İdare Mahkemesi – Bağımsız Dairesi’nin 10 Haziran 2025 tarihli, R.G. 100/2025 sayılı ve 181/2025 numaralı kararına ilişkin değerlendirme

 Aile Yanına Yerleştirme ve Oturma İzni: Bolzano İdare Mahkemesi, Polis Müdürlüğü’nün reddini iptal etti – Gerekçe: 241/1990 sayılı Kanun’un 10-bis maddesinin ihlali

Bolzano Bölgesel İdare Mahkemesi – Bağımsız Dairesi’nin 10 Haziran 2025 tarihli, R.G. 100/2025 sayılı ve 181/2025 numaralı kararına ilişkin değerlendirme

Bolzano Bölgesel İdare Mahkemesi, 181/2025 sayılı kararıyla, ailesi tarafından kuzenine bırakılan bir yabancı gencin yaptığı oturma izni başvurusunun "kabul edilemez" olduğu gerekçesiyle reddedilmesine ilişkin Polis Müdürlüğü’nün işlemini iptal etti. Başvuru, genç henüz reşit olmadan yapılmıştı.

Karar, resmi olmayan şekilde akrabalarına teslim edilen yabancı çocukların hem usul hem de maddi haklarının korunması açısından büyük önem taşımakta olup, idarenin eksiksiz bir inceleme yapma yükümlülüğünü ve iç hukuk ile Avrupa düzenlemelerine uygun davranma zorunluluğunu vurgulamaktadır.

1. Olayın Özeti

Davacı, İtalya’ya çocuk yaşta giriş yapmış, noter huzurunda ebeveynlerinin düzenlediği beyan ve belediye başkanının kararı ile annesinin kuzenine bırakılmıştır. Daha sonra ailevi nedenlere dayanan oturma izni için başvuru yapmıştır. Ancak Bolzano Polis Müdürlüğü, küçüğün bir çocuk mahkemesi kararıyla yerleştirilmediğini, akrabayla birlikte yaşadığına dair somut kanıt olmadığını ve reşit olduğu gerekçesiyle talebi reddetmiştir.

2. Davacının İddiaları

Mahkeme, kararın iptali için yeterli olan ve başlı başına geçerliliği ortadan kaldıran bir gerekçe olarak 241/1990 sayılı Kanun’un 10-bis maddesinin ihlalini kabul etmiştir. İdare, işlemi reddetme gerekçelerini önceden davacıya bildirmemiştir. Bu durum, davacının karşı görüş sunma ve tamamlayıcı belgeler ibraz etme hakkını ihlal etmiştir.

Mahkeme ayrıca, davacının dayandığı 47/2017 sayılı Kanun’un 10. maddesi ile 286/1998 sayılı Yabancılar Kanunu’nun 32. maddesinin uygulanmaması yönündeki esas iddialarını da haklı bulmuştur. Bu maddeler, ebeveyn refakati olmayan veya aile yanına yerleştirilmiş reşit olmayan yabancılara oturma izni verilmesini ve reşit olmaları halinde bu iznin dönüştürülmesini öngörmektedir.

3. Aile Yanına Yerleştirme ve Oturma Hakkı

Mahkeme, sunulan belgelere dayanarak davacının, 184/1983 sayılı Kanun’un 4. maddesi uyarınca geçerli şekilde aile yanına yerleştirildiğini ve bu nedenle ailevi gerekçelere dayalı oturma izni talebinde bulunma hakkı bulunduğunu tespit etmiştir. Çocuk mahkemesi onayının olmaması, sürecin geçerliliğini etkilemez. Ebeveynlerin noter onaylı rızası ve sosyal hizmetlerin denetimi yeterli sayılmıştır.

Ayrıca mahkeme, başvurucunun reşit olması nedeniyle ailevi gerekçeli oturma izninin artık verilemeyeceği varsayımında dahi, idarenin kendiliğinden çalışma iznine dönüşüm imkânını incelemesi gerektiğini belirtmiştir. Bu yükümlülük, 286/1998 sayılı Kanun’un 32. maddesinin 1. fıkrasından kaynaklanmaktadır. Aynı zamanda, 5. maddenin 9. fıkrası da idareye başvurulan iznin verilememesi durumunda alternatif bir izin türünü değerlendirme zorunluluğu yüklemektedir.

4. Belirlenen Hukuki İlkeler

Karar iki temel hukuki ilkeyi vurgulamaktadır:

• 241/1990 sayılı Kanun’un 10-bis maddesinin ihlali, işlemin onarılamaz şekilde geçersizliğine yol açar; çünkü ilgili kişiye sürece katılma ve açıklama sunma hakkı tanınmamıştır.

• İdari yollarla belgelenmiş aile yanına yerleştirme, ailevi gerekçelere dayalı oturma izni için yeterlidir ve reşit olma tek başına bu hakkı ortadan kaldırmaz. Aksine, alternatif izin türlerine geçiş değerlendirilmelidir.

5. Sonuç

Mahkemenin, idari işlemi iptal ederek idareyi yargılama giderlerini karşılamaya mahkûm etmesi, reşit olmayan yabancıların haklarının etkin şekilde korunmasını, topluma entegrasyonlarının ve hukuki statülerinin devamını savunan bir yorum çizgisine işaret etmektedir.

Karar, fiili yerleştirmeyi hukuken tanıyan ve yabancı reşit olmayanların oturma hakkını koruyan içtihat çizgisini güçlendirmektedir.

---

Av. Fabio Loscerbo
Bolzano Bölgesel İdare Mahkemesi – Bağımsız Dairesi
Karar No: 181/2025, Dosya No: 100/2025, Karar Tarihi: 10 Haziran 2025