Oturma izninin süresinin dolmuş olması, dönüşüm için engel teşkil etmez: Yargı içtihadıyla bir teyit Calabria Bölge İdare Mahkemesi, Katanzaro, II. Daire, karar no. 1147/2025, E. no. 720/2025, 25 Haziran 2025 tarihli karar üzerine not

---

Oturma izninin süresinin dolmuş olması, dönüşüm için engel teşkil etmez: Yargı içtihadıyla bir teyit

Calabria Bölge İdare Mahkemesi, Katanzaro, II. Daire, karar no. 1147/2025, E. no. 720/2025, 25 Haziran 2025 tarihli karar üzerine not

---

Calabria Bölge İdare Mahkemesi, 30 Haziran 2025 tarihinde yayınlanan 1147/2025 sayılı kararıyla (E. no. 720/2025), Catanzaro Göçmenlik Tek Nokta Ofisi tarafından mevsimlik çalışma izninin sürekli çalışma iznine dönüştürülmesi talebini sadece oturma izninin başvuru anında süresinin dolmuş olması gerekçesiyle reddetmesine karşı açılan davayı kabul etmiştir.

1. Olaylar: Sadece sürenin dolması gerekçesiyle reddedilen dönüşüm başvurusu

Dönüştürme başvurusu 21 Mart 2024 tarihinde yapılmış, ancak 29 Mart 2025 tarihinde, yalnızca mevsimlik oturma izninin süresinin dolmuş olması gerekçesiyle reddedilmiştir. Başvuru sahibi, bu karara karşı; 286/1998 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 24. maddesinin ve ilgili genelgelerin ihlal edildiğini, vakıaların ve hukuki gerekçelerin yanlış değerlendirildiğini, makuliyet, iyi idare ve entegrasyonu teşvik etme ilkelerinin ihlal edildiğini ileri sürerek itirazda bulunmuştur.

2. Mahkemenin gerekçesi: idarenin takdir yetkisi ve maddi koruma yükümlülüğü

Mahkeme, davacının itirazlarını yerinde bularak, aynı mahkemenin önceki kararlarına (no. 344/2025 ve 854/2025) ve Danıştay’ın (III. Daire, 3884/2016 ve 5604/2023 sayılı kararları) içtihatlarına atıf yapmıştır. Bu içtihatlara göre, oturma izninin süresinin dolmuş olması tek başına, dönüşüm talebinin otomatik ve kesin bir şekilde reddedilmesi için yeterli bir neden teşkil etmez. Zira:

“Sürenin hak düşürücü niteliği, yasada açıkça belirtilmemiştir; idare bu sonucu pratik gerekçelerle sistemden çıkarmıştır […]; ancak söz konusu hak düşürücü nitelik, sistemle uyumlu değildir. Zira sistemin 5. maddesinin 5. fıkrası, oturma izninin verilmesi lehine ‘sonradan ortaya çıkan unsurlar’ın dikkate alınmasını zorunlu kılar ve ‘düzeltilebilir idari eksikliklerin’ engel olarak kabul edilmesini yasaklar.”

Mahkeme, idarenin, süresi yeni dolmuş bir iznin varlığı durumunda dahi, başvurunun maddi koşullarını değerlendirme yükümlülüğünün devam ettiğini ve dönüşüm şartlarının incelenmesi gerektiğini vurgulamıştır.

3. Kararın sonuçları

60. maddeye göre basitleştirilmiş usulle verilen karar, itiraza konu idari işlemin iptaline ve idarenin başvuruyu yeniden değerlendirmesine hükmetmiştir. Bu değerlendirmede, başvuru anındaki izin süresinin sona ermiş olması dikkate alınmayacaktır.

Ayrıca, başvuru sahibine adli yardım hakkı tanınmış, yargılama giderleri taraflar arasında karşılıklı olarak mahsup edilmiş ve avukat ücretinin belirlenmesi ileri bir karara bırakılmıştır.

---

Bu karar, 24. maddenin uygulanmasına ilişkin önemli bir emsal teşkil etmektedir. Zira usule ilişkin şekli eksikliklerin, özellikle de oturma izninin birkaç gün önce sona ermiş olması gibi durumların, başvurunun esasının incelenmesini engellememesi gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır. Entegrasyonu teşvik eden ve temel hakların etkinliğini esas alan bir yaklaşımla, biçimsel yasallık ile maddi hakkaniyet arasındaki denge, çalışarak topluma entegre olduğunu gösteren yabancıların yasal durumlarının korunmasını esas almalıdır.

Av. Fabio Loscerbo
Avukat
Bolonya, 2 Temmuz 2025